Hormatly Prezidentimiz Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň ulag ulgamynyň maddy-enjamlaýyn binýadyny kämilleşdirmek maksady bilen, «Gury ýük gämilerini gurmak hakynda» kabul eden Karary Türkmenbaşy Halkara deňiz portunyň çäginde ýerleşýän «Balkan» gämi gurluşyk we abatlaýyş zawody» açyk görnüşli paýdarlar jemgyýetiniň durmuşynda taryhy waka boldy we ol iri möçberli taslamalaryň durmuşa geçirilmeginiň gözbaşyna öwrüldi. Resminama laýyklykda, Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň      «Türkmendeňizderýaýollary» agentligine iki sany gury ýük gämisini gurmak barada «Balkan» gämi gurluşyk we abatlaýyş zawody» açyk görnüşli paýdarlar jemgyýeti bilen şertnama baglaşmaga ygtyýar berildi. Netijede, Koreýa Respublikasynyň «Koryo Shipbuilding Industry Technology Co. Ltd.» kompaniýasy bilen her biriniň ýük göterijiligi 6 müň 100 tonna bolan iki sany gury ýük gämisini taslamalaşdyrmak we bilelikde gurmak barada degişli şertnamalar baglaşyldy. Iri möçberli taslamanyň üstünlikli durmuşa geçirilmeginde kärhanamyzyň uly mümkinçiliklere eýedigini aýratyn nygtamak gerek. Zawodyň önümçilik kuwwaty ýylda 10 müň tonna polady işlemäge, 4-6 sany gämini gurmaga mümkinçilik berýär. Mundan daşgary hem 20-30 sany kiçi we orta göwrümli gämilerde abatlaýyş we bejeriş işlerini ýokary hilli alyp barmaga zerur şertler döredilendir. Şunda ýerine ýetirilýän işleriň döwrebap tehnologik enjamlara, awtomatlaşdyrylan ulgamlara daýanmagy hyzmatlaryň ýokary hil derejesini üpjün edýär. Dünýäniň öňdebaryjy önüm öndürijileriniň häzirki zaman enjamlarydyr mehanizmleri, awtomobil ulaglary we ýük ýükleýji enjamlary bilen üpjün edilen zawodyň hyzmatlaryna islegler durnukly artýar. Kärhanamyz dürli görnüşli gämileri, nebit tankerlerini, deňiz platformalaryny, tirkeg gämilerini, katerleri abatlamakda, halk hojalygynyň senagat pudaklary üçin demir gurluşlary, taýýar önümleri, enjamlary, gurallary taýýarlamakda giň gerimli işleri üstünlikli alyp barýar. Sargytlar esasynda läbik sorujylary düýpli we ýeňil abatlamak, dürli görnüşli konteýnerleri abatlamak, kebşirlemek, reňklemek, hyzmat ediş gämilerini we ýüzüji serişdeleri tehniki taýdan gözden geçirmek işlerini hem şolaryň hatarynda görkezmek bolar. Zawodda hünärmenleriň iş ussatlyklaryny ýokarlandyrmak, tejribeleri alyşmak üçin daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen yzygiderli gatnaşyklar ýola goýulýar. «Balkan» gämi gurluşyk we abatlaýyş zawody» açyk görnüşli paýdarlar jemgyýetinde alnyp barylýan giň gerimli işler we toplanylan tejribeler, şeýle-de kärhananyň halkara standartlara laýyklygyny tassyklaýan degişli şahadatnamalardyr belgiler bilen üpjün edilmegi täze gury ýük gämileriniň gurluşyk işlerini ynamly alyp barmaga itergi berýär. Kärhanada bu tutumly işe ähli taraplaýyn taýýarlyk görlendigini nygtamak gerek. Gämileriň gurluşygyna gatnaşmagy göz öňünde tutulan 300-den gowrak hünärmen iki aý möhletli okuw sapaklaryny we türgenleşikleri geçdiler. Şertnama baglaşylan kompaniýanyň bilermenleri olar bilen gämi gurluşygy, gämi gurluşyk tehnologiýalaryny ornaşdyrmak, gämi böleklerini işläp taýýarlamak we gurluşygy maliýeleşdirmek, gabara gurluşygy we kebşirlemek, turba işleri, mehaniki hem-de elektrik işleri, hil gözegçiligi ýaly birnäçe ugurlar boýunça sapaklary, synag işlerini alyp bardylar. Gurulmaly gämiler üçin gerek bolan materiallaryň hem-de ätiýaçlyk şaýlarynyň ilkinji tapgyrynyň Koreýa Respublikasyndan getirilmegi gämileriň gurluşygyna guramaçylykly girişilmegine mümkinçilik berdi. Gury ýük gämileriniň gurluşygyna gatnaşýan hünärmenleriň 90 göterimden gowragynyň ýerli hünärmenler bolmagy guwandyryjy ýagdaýdyr. Munuň özi geljegi uly bolan ulag we kommunikasiýa pudagynyň milli hünärmen­ler bilen üpjünçiliginiň Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe has-da berkeýändiginiň anyk subutnamalarynyň biridir. Geljekde Hazar sebitinde dürli halk hojalyk ýüklerini daşamakda amatlylygy bilen tapawutlanjak gury ýük gämileriniň uzynlygy 128 metre, ini bolsa 16,5 metre deň bolar. Gämileriň nowalarynyň (bortlarynyň) beýikligi 8,3 metre ýeter. Gurluşyk işlerinde halkara talaplar berk berjaý edilýän gury ýük gämileriniň dürli derejeli ýüzüşleri amala aşyrmaklaryny üpjün etmek maksady bilen, olaryň Klassifikasion jemgyýetleriň halkara assosiasiýasy tarapyndan kabul edilmegi babatda resmileşdiriş işleri hem alnyp barylýar. Umuman aýdanyňda, zawodyň hünärmenleriniň hyzmatdaşlar bilen bilelikde gurluşygyna girişen gury ýük gämileri ýurdumyzyň ulag-üstaşyr ulgamynyň işleriniň üstünliklere beslenmegine netijeli itergi berer.

Güýçmyrat Ama­now, «Balkan» gämi gurluşyk we abatlaýyş zawody» açyk görnüşli paýdarlar jemgyýetiniň baş direktorynyň orunbasary.